يک سوم کلاس‌های درس با بخاری گرم می شوند
علی رغم حوادث متعددی که طی سال‌های گذشته به دليل استفاده نامناسب از بخاری های نفتی و گازی در مدارس کشور رخ داده و زيان‌های مادی و بويژه جسمی غيرقابل جبران فراوانی برای دانشآموزان در پی داشته است؛ همچنان استفاده از بخاری های نفتی و گازی در مدارس که بسيار خطرناک است ادامه دارد.
اين درحالی ست که مسئولان بارها وعده رفع اين مشکل را داده بودند اما گويا هنوز اين مشکل به قوت خود باقی ست؛ به طوری که رييس سازمان نوسازی، توسعه و تجهيز مدارس کشور با بيان اينکه سيستم گرمايشی يک سوم کلاس‌های درس با بخاری نفتی و گازی است، گفت: استفاده از اين سيستم‌های گرمايشی از نظر آموزش و پرورش مردود است و خطر بزرگی برای دانشآموزان محسوب می شود.
اين درحالی ست که سال گذشته رييس که معاون عمران وزارت آموزش و پرورش هم هست با تأکيد بر اينکه در سنوات گذشته تمام بخار های غيراستاندارد از فضاهای آموزشی حذف شده است، گفته بود: استفاده از بخاری غير استاندارد در مدارس ممنوع است. مرتضی رييسی سال گذشته درباره سيستم گرمايشی مدارس کشور گفته بود: امسال هيچ گونه مشکلی در ارتباط با تأمين اعتبار برای سيستم‌های گرمايشی و سرمايشی مدارس کشور وجود ندارد و اعتبار ويژه‌ای برای اين بخش تحت عنوان استانداردسازی سيستم‌های گرمايشی و سرمايشی مدارس در نظر گرفته شده است.
معاون عمرانی وزارت آموزش و پرورش با بيان اينکه ۲۴ ميليارد تومان اعتبار برای اين بخش در مجلس مصوب شده است، تصريح کرد: تا کنون ۴۵ درصد اين اعتبارات به مدارس کشور اختصاص داده شده و به استان‌ها ابلاغ شده است. رييس سازمان نوسازی مدارس در پاييز سال گذشته هم چنين گفته بود مدارس جديد مجهز به سيستم‌های گرمايشی حرارتی مرکزی هستند، به جز مدارس يک يا ۲ کلاسه روستايی که مجبور هستيم از بخاری نفتی کاربراتوری استاندارد در آنها استفاده کنيم.
اما اظهارات جديد رييسی نشان می دهد که هنوز با استانداردهای مطلوب فاصله داريم. مرتضی رئيسی در گفت‌وگویی، با اشاره به آمادگی مدارس از لحاظ تجهيزات ايمنی براي آغاز سال تحصيلی جديد، اظهار کرد: همه مدارس الزاما بايد دارای سيستم اطفای حريق باشند. مدارسی که در گذشته احداث شده‌اند به اين سامانه مجهز شده‌اند و مدارس تازه تاسیس نيز يا به سامانه مرکزی اطفای حريق مجهز اند يا کپسول‌های اطفای حريق برای آنها خريداری شده است. وی با تاکيد بر اينکه شارژ به موقع اين کپسول‌ها بسيار حائز اهميت است، گفت: نظارت بر شارژ کپسول‌های اطفای حريق بر عهده مسئولان آموزش و پرورش و مديران مدارس است و همه مدارس بايد دارای سيستم اطفای حريق مجهز و استاندارد باشند. رئيسی عنوان کرد: مديران مدارس موظفند تا قبل از بازگشايی مدارس در صورتی که تاريخ شارژ کپسول‌های اطفای حريق به اتمام رسيده، مجدد آن را شارژ کرده و در محل مناسب نصب کنند.
وی در ادامه گفت: امسال برای مناطق روستايی به ويژه مدارسی که دارای کلاس‌های کمتری هستند، سيستم‌های گرمايشی تابشی خريداری می شود که ۱۵ هزار دستگاه از اين بخاری ها تا ۲ هفته آينده در بين استان‌ها توزيع می شود و ۳۰ هزار بخاری ديگر نيز خريداری شده که با اولويت مناطق سردسير توزيع خواهد شد. رييس سازمان نوسازی، توسعه و تجهيز مدارس کشور اظهار کرد: در صورتی که عملکرد خوبی از اين دستگاه‌ها در گزارشات کارشناسی ارائه شود، با توجه به اينکه سيستم کاملا علمی است، در سال‌های آينده تعداد بيشتری از اين دستگاه‌ها برای مدارس به ويژه مدارسی که حداکثر دارای سه کلاس هستند، خريداری خواهد شد.
وی با بيان اينکه يکی از مشکلات فعلی در بحث سيستم‌های گرمايشی مدارس تامين و نگهداری آنهاست، گفت: در حال حاضر سيستم گرمايشی يک سوم از کلاس‌های درسی از طريق بخاری های نفتی کاربراتوری و يا گازی تامين می شود که از نظر وزارت آموزش و پرورش هر دو اين سيستم‌ها مردود است و خطری بزرگ برای دانشآموزان محسوب می شود، ضمن آنکه استفاده از بخاری های گازی نه تنها در کلاس‌های درس بلکه در اماکن عمومی نيز ممنوع است.
رئيسی گفت: بر اساس قانونی که در سال جاری مصوب شده، وزارت نفت از طريق شرکت گاز موظف است به ازای مصرف هر مترمکعب گاز طبيعی (۱۰۰ ريال) به عنوان عوارض از مشترکين دريافت و پس از واريز به خزانه‌داری کل کشور، عين وجوه دريافتی صرفا برای احداث تاسيسات و خطوط لوله گازرسانی به شهرها و روستاها با اولويت مناطق سردسير، نفت‌خيز، گازخيز و استان‌هايی که برخورداری آنها از گاز کمتر از متوسط کشور است، هزينه شود. بر اساس اين قانون، اين منابع به عنوان درآمد شرکت گاز محسوب نمی شود و مالياتی هم به آن تعلق نمی گيرد که بر همين اساس ۲۰۰۰ ميليارد ريال متناسب با وصولی ها از منابع حاصل برای تامين و استانداردسازی سامانه گرمايشی مدارس با اولويت مدارس روستاها به وزارت آموزش و پرورش (سازمان نوسازی، توسعه و تجهيز مدارس کشور) اختصاص می يابد. رييس سازمان نوسازی، توسعه و تجهيز مدارس کشور تاکيد کرد: چنانچه رديف ويژه‌ای که برای سيستم‌های گرمايشی مدارس در مجلس به تصويب رسيده و درآمد حاصل از قانون مصوب شده برای شرکت گاز به موقع در اختيار سازمان نوسازی قرار بگيرد، قطعا در زمان مناسب نسبت به ايمن‌سازی سيستم‌های گرمايشی، کلاس‌های درس به ويژه کلاس‌هايی که سيستم آنها بخاری نفتی و يا گازی است، اقدام خواهيم کرد.
مروری بر حوادث آتش سوزی در مدارس
آتش‌سوزی در مدارس ايران از سال ۱۳۷۶ تا سال گذشته منجر به مرگ ده ها دانش‌آموز و معلم و سوختگی بيش‌از ۵۰ دانش آموز شده است. استفاده از بخاری نفتی و سيستم‌های گرمايشی غيراستاندارد در مدارس کشور عامل اصلی اين حوادث بوده است. بسياری از مناطق کشور در حال حاضر فاقد سيستم‌های گرمايشی مناسب هستند، به طوری که از ۵۰۰ هزار کلاس درس کشور ۳۰ درصد يعنی ۱۵۰ هزار کلاس هم چنان از بخاری نفتی که گفته می شود استاندارد هست استفاده می کنند.
شفت گيلان: ۱۸ بهمن ۱۳۷۶ ساعت ۱۱ صبح بر اثر وزش باد شديد و طوفانی بودن هوا بخاری کلاس دوم يکی از مدارس شهرستان شفت گيلان آتش گرفت و منجر به آتش سوزی کلاس شد. با فداکاری حسن اميدزاده، دانش آموزان نجات يافتند اما خودش دچار سوختگی شديد شد و پس از تحمل ۱۵ سال درد و رنج ناشی از سوختگی، تيرماه سال گذشته در سن ۵۸ سالگی درگذشت.
سفيلان: آبان ماه ۱۳۸۳ حادثه ای ديگر در روستای محروم سفيلان در لردگان استان چهارمحال بختياری رخ می دهد. ساعت ۱۰ صبح بخاری کلاس دچار آتش سوزی می شود و ۱۳ دانش‌آموز با درصد‌های متفاوت دچار سوختگی می شوند. در اين آتش‌سوزی معلم مدرسه جان خود را از دست داد و دانشآموزان با درصد‌های متفاوت سوختگی با چهره‌ای متفاوت شده، هنوز بعد از سال‌ها صحنه‌های آن حادثه را به ياد دارند.
درودزن: دانشآموزان کلاس دوم دبستان در کلاسی در مدرسه شهيد رحيمي«درودزن» در آذرماه سال ۸۵ شاهد سرنگون شدن بخاری بودند. ۸ دانش‌آموز در اين حادثه دچار سوختگی شديد از ناحيه سر و دست شدند. اين خبر تا ۱۵ روز رسانه‌ای نمی شود تا آنکه رييس سازمان بازرسی کل کشور در جلسه ای با حضور کارشناسان مسئول واحدهای ارزيابی عملکرد و پاسخگويی به شکايات سازمان آموزش‌و‌پرورش استانهای کشور، پرده از ماجرای آن آتش‌سوزی بر می دارد.
سيستان و بلوچستان: بر اثر وقوع آتش‌سوزی در يک خوابگاه شبانه‌روزی دانش‌آموزی در سيستان و بلوچستان در روز ۱۶ آبان ماه ۸۹، يک دانش‌آموز جان خود را از دست داد. اين حادثه در منطقه «چاه رحمان» در ۱۸۵ کيلومتری زاهدان به وقوع پيوست. در زمان وقوع حادثه ۶۷ دانش‌آموز در خوابگاه حضور داشتند که با کمک اهالی محل و معلمان از محل حادثه ديده خارج شدند، اما يک دانش‌آموز ۱۳ ساله در اين آتش‌سوزی جان خود را از دست داد. علت واقعی اين حادثه هيچ گاه مشخص نشد.
چابهار: ساعت ۶ صبح روز چهارم آبان ماه سال ۹۰، آتش‌سوزی در دبيرستان شبانه روزی وابسته به دانشگاه چابهار منجر به مرگ دو دانش آموز و سوختگی شديد سه دانش‌آموز ديگر شد. اين آتش‌سوزی به دليل اتصالی سيم‌های برق خوابگاه دانش آموزان رخ داد. متاسفانه معالجات در مورد دو نفر از مصدومان حادثه موثر واقع نشد و متعاقبا دو نفر ديگر بر اثر شدت سوختگی جان باختند و به اين ترتيب تعداد قربانيان اين سانحه دلخراش به ۴ تن رسيد. نکته تاسف بار اينکه آتش‌سوزی در دبيرستان مخصوص پرورش دانشآموزان نخبه چابهار رخ داده و چهار نفر از بهترين دانشآموزان اين دبيرستان در آتش بی تدبيری و اهمال مديران از دست رفتند.
شين‌آباد: ساعت ۸ صبح چهارشنبه ۱۵ آذر سال ۹۱، کلاس ۴۵ دانش آموزی مدرسه ابتدايی دخترانه شين‌آباد که ۸ غايب داشت دچار سانحه شد. سرايدار مدرسه سعی در روشن کردن بخاری نفتی داشت اما غيراستاندارد بودن بخاری، منجر به خام‌سوزی نفت و آتش گرفتن کلاس درس شين‌آباد و سوختگی ۲۸ دانش‌آموز و فوت يکی از دانش آموزان اين کلاس، سيران يگانه شد. اين حادثه به دليل تعداد بيشتر حادثه ديدگان که اغلب دچار سوختگی های شديدی شده بودند بيش‌از حوادث گذشته مورد توجه قرار گرفت؛ ضمن اينکه تکرار آن نيز سوال برانگيز بود. با اين وجود وزير آموزش و پرورش وقت نيز همچون اسلاف خود در اين زمينه پاسخگو نبود.*
*بر گرفته از سایت اتحادیه آزاد کارگران ایران
پریسکه 